Bài mạt chược là một biểu tượng của văn hóa giải trí truyền thống, không chỉ thu hút bởi sự phức tạp mà còn bởi cảm giác hứng thú và hồi hộp mỗi khi tham gia. Từ những bàn cờ nhỏ tại các quán trà đến những bàn tổ chức trong các hội trường lớn, mạt chược đã trở thành một phần không thể thiếu của cuộc sống hàng ngày ở nhiều nơi trên thế giới đặc biệt là ở các nước châu Á. Hãy cùng Neo79 tìm hiểu về trò chơi mạt chược và điểm hấp dẫn mà trò chơi mang lại nhé.
Bài mạt chược là gì?
Bài mạt chược là bộ bài được làm từ ngà sừng hoặc nhựa thường có sự tham gia của 4 người chơi. Chiến thuật được áp dụng trong mạt chược giống như khi chơi cờ trong đó người chơi cần sử dụng chiến lược của mình để đạt được chiến thắng.
Mạt chược là trò chơi được phát minh bởi một nhà quý tộc ở Thượng Hải khoảng những năm 1850, ban đầu sử dụng các lá bài làm từ giấy. Sau đó mạt chược được sản xuất từ các loại vật liệu khác nhau phổ biến nhất là nhựa. Trò chơi này có nhiều biến thể và số lượng lá bài có thể thay đổi tùy theo vùng miền. Trong quá trình chơi người tham gia thường kết hợp đánh bài với trò chuyện, tạo ra một phần của văn hóa không chỉ riêng của người Trung Quốc mà còn của những người yêu thích trò chơi mạt chược.
Những điều cần nắm khi chơi bài mặt chược
Để chơi mạt chược anh em cần nắm rõ các thông tin sau:
Đặc điểm bàn chơi
Bàn chơi mạt chược của người Hoa thường có thiết kế đơn giản, hình vuông với mỗi cạnh dài khoảng 80 cm và chiều cao dao động từ 60 đến 85 cm. Để bảo vệ các quân bài người chơi thường sử dụng một tấm khăn để trải lên bàn, giúp tránh trầy xước và bảo quản tốt hơn. Bàn chơi bài mạt chược theo phong cách của người Việt thường cao khoảng 90 cm, hình vuông với các cạnh có độ dài từ 90 đến 95 cm. Mặt bàn thường được lót bằng nilon hoặc mica cứng, có bề mặt trơn láng và màu sắc tối để tạo sự tương phản, giúp các quân bài nổi bật hơn khi đặt lên.
Số lượng người chơi
Trong một ván bài mạt chược thường có từ 4 đến 6 người tham gia. Trong trường hợp có 6 người chơi thì thường có 4 người tham gia chính và 2 người ngồi ngoài để dự bị và nhận gió từ trung và phát. Khi ván chơi kết thúc 2 người dự bị sẽ thay thế vào bàn chơi và 2 người ở cửa trung và cửa phát sẽ rời đi.
Cách chia bài
Theo quy định của bài mạt chược trước khi chia bài người chơi cần úp bài xuống để chuẩn bị. Tiếp theo, họ sẽ trộn và xếp bài thành hai hàng mỗi hàng gồm tổng cộng 18 quân bài, xếp chồng lên nhau và đẩy ra phía trước để tạo thành hình vuông. Người chia bài ngồi ở cửa trung và tung 2 – 3 viên xúc xắc để xác định điểm số chia bài. Với bộ bài gồm 160 quân mỗi người sẽ nhận được 40 quân bài. Sau đó, người chơi sẽ sắp xếp bài thành 20 đôi để sẵn sàng trước mặt trước khi bắt đầu ván chơi.
Nhà cái mạt chược
Trong ván chơi bài mạt chược người ngồi ở cửa Đông là người được giao vai trò làm cái trong ván chơi đầu tiên. Nếu người chơi ở vị trí cái ù họ sẽ tiếp tục giữ vai trò này trong các ván chơi tiếp theo. Trong trường hợp người chơi ở cửa khác làm cái ù, người ngồi ở vị trí 6 giờ sẽ di chuyển đến vị trí 3 giờ. Điều này có nghĩa là người ngồi ở cửa nam sẽ thay thế người ở cửa Đông và đảm nhận vai trò làm cái.
Cách chơi bài mạt chược cho người mới
Trên bàn chơi mạt chược có 4 người chơi tham gia và mỗi người nhận 40 quân bài sau khi trộn đều và xếp thành 20 đôi bài trước mặt. Có nhiều cách xếp bài khác nhau, nhưng thông thường là xếp thành 6 hàng gồm 7, 7, 7, 7, 6, 6 quân và chồng lên thành 3 hàng tạo thành 20 đôi. Hoặc xếp theo dạng 8, 8, 8, 8, 4, 4 quân rồi nối đôi lại.
Sau đó, nhà cái sẽ gieo xúc xắc để xác định nơi lấy bài. Mỗi người sẽ lấy bài theo thứ tự từ nhà cái, mỗi lượt lấy 2 đôi bài, 2 đôi bài, 2 đôi bài, và 1 quân, tổng cộng 13 quân. Nhà cái sẽ còn lại 1 quân để đánh trường hợp lấy 2 quân liền thay vì 1 quân được gọi là nhảy cóc. Sau khi lấy bài mỗi người chồng bài còn lại và có 2 đầu. Đầu bên tay phải là đầu bốc bài theo thứ tự thông thường, trong khi đầu bên tay trái là đầu bốc bài khi có hoa hoặc khung được dựng lên. Hành động bốc bài và đổi bài được tính theo chiều kim đồng hồ và ngược lại cho việc đổi bài dựng hoa, khung, hoặc coong.
Người ngồi bên trái sẽ đánh ra 1 quân bài. Người chơi khác có thể ăn 1 phu phình nếu 2 quân cùng hàng để xếp theo thứ tự liên tiếp. Ví dụ như 4, 5, 6 tứ, ngũ, lục sác hoặc 1, 2, 3 nhất, nhị, tam vạn. Nếu có 2 quân giống với 1 quân bất kỳ của người chơi khác, người chơi có quyền đánh ra để tạo thành một phu phình.
Bài mạt chược không chỉ là một trò giải trí thông thường, mà còn là một phần không thể thiếu của văn hóa giải trí ở hầu khắp các quốc gia châu Á. Sự phức tạp và chiến thuật của mạt chược đã thu hút không chỉ người chơi chuyên nghiệp mà còn rất nhiều người chơi mới. Sự kết hợp giữa may mắn và khả năng chiến thuật tạo nên một trải nghiệm giải trí đầy hấp dẫn và thú vị.